Dane techniczno-taktyczne karabinów okresu I i II Wojny Światowej

G 43
Gewehr G 43
GŁÓWNE TYPY (wzory) KARABINÓW OKRESU I I II WOJNY ŚWIATOWEJ.

Rozwój tech­nicz­ny i tech­no­lo­gicz­ny w nie­spo­koj­nej Europie począt­ku XX wie­ku spo­wo­do­wał wie­le zmian w kon­struk­cji bro­ni strze­lec­kiej. Armie liczą­cych się kra­jów roz­wi­ja­ły wła­sne pro­to­ty­py bro­ni, kon­se­kwen­cją cze­go było wpro­wa­dze­nie wie­lu typów i wzo­rów broni.
Opracowano wów­czas kara­bi­ny Arisaka, Berthier, Krag-Jørgensen, Lebel, Lee-Enfield, Mannlicher, Mauser, Mosin, Ross, któ­re zna­la­zły się na wypo­sa­że­niu armii dając zazwy­czaj począ­tek linii roz­wi­ja­nej na prze­strze­ni kolej­nych dekad.
Po I woj­nie świa­to­wej, upad­ku Cesarstwa Niemieckiego i Monarchii Austro-Węgierskiej powsta­ją kolej­ne pań­stwa, któ­re rów­nież sta­ra­ją się opra­co­wy­wać i roz­wi­jać wła­sne kon­struk­cje. Powszechne jest wyko­rzy­sty­wa­nie już ist­nie­ją­cych i sto­so­wa­nych roz­wią­zań, w opar­ciu o któ­re kon­struk­to­rzy two­rzą nowe” mode­le. Efektem tych prac jest np. kara­bin Mannlicher-Carcano, Mannlicher-Mauser, Springfield.
Powstaje też spo­ro mody­fi­ka­cji już ist­nie­ją­cych kara­bi­nów, dosto­so­wy­wa­nych jedy­nie do spe­cy­fi­ka­cji sta­wia­nych przez armie poszcze­gól­nych państw. I tak mamy kil­ka­na­ście wzo­rów kara­bi­nu i kara­bin­ków Mauser: bel­gij­ski –  wz. 89 kal. 7,65 mm, turec­ki – wz. 90 kal. 7,65 mm, hisz­pań­ski – wz. 93 kal. 7 mm, szwedz­ki – wz. 94 kal. 6,5 mm, pol­ski – wz. 98a kal. 7,92 mm, por­tu­gal­ski – wz. 04 kal. 6,5, itp. Podobnie rzecz przed­sta­wia się w przy­pad­ku każ­de­go inne­go mode­lu. Karabiny (kb) mia­ły zazwy­czaj swój krót­szy odpo­wied­nik – kara­bi­nek (kbk), cza­sem star­sze wzo­ry były przy­sto­so­wy­wa­ne do nowych wyma­gań. Drobne róż­ni­ce mię­dzy wzo­ra­mi tego same­go mode­lu mogły wyni­kać też stąd, że pro­du­ko­wa­ne były w róż­nych fabry­kach. Wraz z kolej­ny­mi lata­mi pro­duk­cji uprasz­cza­no bądź moder­ni­zo­wa­no pro­ces wytwa­rza­nia poszcze­gól­nych ele­men­tów broni.
Wskazane oko­licz­no­ści ilu­stru­ją z jaką ilo­ścią wzo­rów i mode­li mamy do czy­nie­nia i jak trud­no jest w spo­sób rze­tel­ny przed­sta­wić wszyst­kie wzo­ry kara­bi­nów i kara­bin­ków okre­su I i II Wojny Światowej.
Z powyż­szych powo­dów poniż­sza tabe­la przed­sta­wia głów­ne typy kara­bi­nów, któ­re ode­gra­ły zna­czą­cą rolę w histo­rii, są klu­czo­we dla roz­wo­ju pew­nej rodzi­ny” kara­bi­nów bądź też są na tyle wyjąt­ko­we, że war­to o nich wspomnieć.

Wzór bro­ni (pań­stwo) Państwo Kaliber Nabój
Długość bro­ni
dłu­gość lufy
Masa bro­ni
pręd­kość początkowa
Pocisku 
Pojemność maga­zyn­ka
Arisaka wz. 38 Japonia 6,5 mm 6,5 × 50 mm SR 1275 mm 797,5 mm 4,2 kg 731 m/s 5 naboi
Arisaka wz. 99 Japonia 7,7 mm 7,7 × 58 mm 1140 mm 654 mm 3,96 734 m/s 5 naboi
Berthier wz. 1907 Francja 8 mm 8 × 50,5 mm R 1306 mm 797 mm 3,8 kg 725 m/s 3 nabo­je
Berthier wz. 1907/15 M34 Francja 7,5 mm 7,5 x 54 mm 1084 mm 579 mm 3,56 kg 823 m/s 5 naboi
FN-Mauser wz. 1889 Belgia 7,65 mm 7,65 × 53 mm 1295 mm 780 mm 4,01 kg 610 m/s 5 naboi
G 41(W) Niemcy 7,92 mm 7,92 x 57 (Mauser) 1124 mm 546 mm 5,03 kg 776 m/s 10 naboi
G 43
Niemcy 7,92 mm 7,92 x 57 (Mauser) 1117 mm 549 mm 4,4 kg 776 m/s 10 naboi
Krag-Jørgensen wz. 1889 Dania 8 mm 8 × 58 mm R 1330 mm 840 mm 4,3 kg 770 m/s 5 naboi
Lebel wz. 1886 Francja 8 mm 8 × 50,5 mm R 1307 mm 815 mm 4,18 kg 710 m/s 8 naboi
Lebel wz. 1886/93 Francja 8 mm 8 × 50,5 mm R 1303 mm 798 mm 4,245 kg 725 m/s 8 naboi
Lee-Enfield Nr 1 MK III Wielka Brytania 7,7 mm .303 / 7,7 × 56 mm R 1133 mm 640 mm 3,93 kg 634 m/s 10 naboi
Lee-Enfield Nr 4 MK I Wielka Brytania 7,7 mm .303 / 7,7 × 56 mm R 1139 mm 640 mm 4,14 kg 751 m/s 10 naboi
Lee-Enfield Nr 5 MK I Wielka Brytania 7,7 mm .303 / 7,7 × 56 mm R 1003 mm 475 mm 3,25 kg 730 m/s 10 naboi
M1 Carbine USA 7,62 mm .30 Carbine / 7,62 x 33 mm 904 mm 457 mm 2,36 kg 600 m/s 8, 15 lub 30 naboi
M1 Garand USA 7,62 mm .30–06 / 7,62 x 63 mm 1107 mm 609 mm 4,313 kg 855 m/s 8 naboi
Mannlicher wz. 1895 Austro-Węgry 8 mm 8 x 50 mm R 1270 mm 765 mm 3,78 kg 619 m/s 5 naboi
Mannlicher-Carcano wz. 91 Włochy 6,5 mm 6,5 × 52 mm Carcano 1285 mm 780 mm 3,8 kg 630 m/s 6 naboi
Mannlicher-Mauser wz. 1888 Niemcy 7,92 mm 7,9 x 57 mm J 1245 mm 950 3,8 kg ? 5 naboi
Mannlicher-Schönauer wz. 1903 Grecja 6,5 mm 6,5 × 54 mm 1295 mm 790 3,83 kg 730 m/s 5 naboi
MAS wz. 1936 Francja 7,5 mm 7,5 × 54 mm MAS 1019 mm 547 mm 3,67kg 823 m/s 5 naboi
Mauser-Enfield Nr 3 MK I Wielka Brytania 7,7 mm .303 / 7,7 × 56 mm R 1180 mm 660 mm 4,00 kg 762 m/s 5 naboi
Mauser wz. 1898 Niemcy 7,92 mm 7,92 × 57 mm (Mauser) 1250 mm 740 mm 4,2 kg 640 m/s 5 naboi
Mauser wz. 98a Polska 7,92 mm 7,92 × 57 mm (Mauser) 1250 mm 740 mm 4,4 kg 845 m/s 5 naboi
Mauser wz. 98K Niemcy 7,92 mm 7,92 × 57 mm (Mauser) 1075 mm 600 mm 3,93 kg 755 m/s 5 naboi
Mosin M‑27 Finlandia 7,62 mm 7,62 × 54 mm R 1187 mm 686 4,1 kg 810 m/s 5 naboi
Mosin wz. 1891/30 ZSRR 7,62 mm 7,62 × 54 mm R 1232 mm 729 mm 4 kg 811 m/s 5 naboi
Mosin wz. 1938 ZSRR 7,62 mm 7,62 × 54 mm R 1016 mm 508 mm 3,47 kg 766 m/s 5 naboi
Mosin-Nagant wz. 1891 Rosja 7,62 mm 7,62 × 54 mm R 1305 mm 802 mm 4,37 kg 810 m/s 5 naboi
Ross MK 3 Kanada 7,7 mm .303 / 7,7 x 56 mm R 1285 mm 765 mm 4,48 kg 792 m/s 5 naboi
Schmidt-Rubin wz. 1889 Szwajcaria 7,5 mm 7,5 x 55 mm 1302 mm 780 mm 4,45 kg 620 m/s 12 naboi
Springfield M1903 USA 7,62 mm .30–06 / 7,62 x 63 mm 1097 mm 610 mm 3,94 kg 853 m/s 5 naboi
Tokariew SWT 40 ZSRR 7,62 mm 7,62 × 54 mm R 1222 mm 625 mm 3,89 kg 830 m/s 10 naboi

(ponie­waż zamy­słem moim jest utwo­rze­nie kom­plet­ne­go wyka­zu kara­bi­nów i jeśli uwa­żasz, że pomi­ną­łem jakiś model, któ­ry powi­nien się zna­leźć w powyż­szym wyka­zie będę wdzięcz­ny za sygnał)