G3

Karabin auto­ma­tycz­ny G3A3

G3 (Gewehr 3) to nie­miec­ki kara­bin auto­ma­tycz­ny skon­stru­owa­ny w fir­mie Heckler und Koch na pod­sta­wie kara­bi­nu CETME Modelo B. CETME (Centro de Estudios Technicos Materiales Especiale) to hisz­pań­ska insty­tu­cja zało­żo­na po zakoń­cze­niu IIwś przez Wernera Haynena, byłe­go dyrek­to­ra fir­my Gustloff Werke któ­ry prze­do­stał się do Hiszpanii. Karabiny CETME (VG-50, Modelo 2, Modelo A, Modelo B) zosta­ły skon­stru­owa­ne mię­dzy inny­mi przez pra­cu­ją­ce­go w CETME Ludwika Vorgrimlera, kon­struk­to­ra pro­to­ty­po­we­go nie­miec­kie­go kara­bin­ka auto­ma­tycz­ne­go StG.45(M), bro­ni któ­ra mia­ła zastą­pić kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny StG.44. Podczas prac nad hisz­pań­ski­mi kara­bi­na­mi pra­cow­ni­kom CETME poma­ga­li pra­cow­ni­cy fir­my Heckler und Koch, dzię­ki cze­mu fir­ma Heckler und Koch mogła pro­du­ko­wać kara­bi­ny skon­stru­owa­ne w CETME. Karabin auto­ma­tycz­ny G3 został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii nie­miec­kiej w 1959r. Najbliższym odpo­wied­ni­kiem kara­bi­nu G3 jest ame­ry­kań­ski kara­bin auto­ma­tycz­ny M14 oraz bel­gij­ski FN FAL.

CETME LV-50 oraz Modelo 2

CETME LV-50 to hisz­pań­ski kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny zasi­la­ny nie­miec­kim nabo­jem pośred­nim 7,92x33mm. Broń dzia­ła­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­swo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka. Na pod­sta­wie LV-50 skon­stru­owa­no kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny CETME Modelo 2 zasi­la­ny hisz­pań­skim nabo­jem pośred­nim 7,92x40mm (CETME M53), jed­nak pocisk z nabo­ju 7x40mm był bar­dzo podat­ny na wpływ wia­tru. Karabinki CETME LV-50 oraz Modelo 2 nie zosta­ły wpro­wa­dzo­ne do uzbro­je­nia armii hisz­pań­skiej oraz nie były pro­du­ko­wa­ne seryj­nie, wypro­du­ko­wa­no jedy­nie serię prób­ną kara­bin­ka Modelo 2.

CETME Modelo A

CETME Modelo A to hisz­pań­ski kara­bin auto­ma­tycz­ny zasi­la­ny hisz­pań­ską wer­sją nabo­ju 7,62x51mm (zna­na jako CETME M58). Hiszpaska wer­sja nabo­ju 7,62x51mm była słab­sza” od stan­dar­do­we­go natow­skie­go nabo­ju 7,62x51mm, tak więc Modelo A cha­rak­te­ry­zo­wał się mniej­szym odrzu­tem od innych kara­bi­nów auto­ma­tycz­nych zasi­la­nych nabo­jem 7,62x51mm. Zasilanie odby­wa­ło się z dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 20 lub 30 naboi. Modelo A dzia­łał na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­dwo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka. Broń strze­la­ła ogniem poje­dyn­czym z zam­ka zamknię­te­go oraz ogniem cią­głym z zam­ka otwar­te­go. Karabin nie posia­dał łoża, jed­nak rolę łoża peł­nił skła­da­ny dwójnóg.

CETME Modelo B

CETME Modelo B to hisz­pań­ski kara­bin auto­ma­tycz­ny zasi­la­ny hisz­pań­ską wer­sją nabo­ju 7,62x51mm. Zasilanie odby­wa się z dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 20 lub 30 naboi. Broń dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­swo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka. Strzelanie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym nastę­pu­je z zam­ka zamknię­te­go. Karabin posia­da per­fo­ro­wa­ne sta­lo­we łoże oraz skła­da­ny dwój­nóg. Umieszczony na koń­cu lufy szcze­li­no­wy tłuk pło­mie­ni peł­ni jed­no­cze­śnie rolę nasad­ki do mio­ta­nia gra­na­tów nasad­ko­wych. Modelo B został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii hisz­pań­skiej w 1958r jako Modelo 58.

CETME Modelo C

CETME Modelo C to hisz­pań­ski kara­bin auto­ma­tycz­ny zasi­la­ny stan­dar­do­wym natow­skim nabo­jem 7,62x51mm (armia hisz­pań­ska zre­zy­gno­wa­ła ze słab­szej” wer­sji nabo­ju 7,62x51mm). Zasilanie odby­wa się z dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 20 lub 30 naboi. Broń dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­dwo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie bro­ni. Karabin strze­la z zam­ka zamknię­te­go ogniem poje­dyn­czym i cią­głym. Zastosowano łoże wyko­na­ne z drew­na, celow­nik bęb­no­wy oraz szy­nę do mon­ta­żu celow­ni­ka optycz­ne­go. Szczelinowy tłu­mik pło­mie­ni znaj­du­ją­cy się na koń­cu lufy peł­ni jed­no­cze­śnie rolę nasad­ki do mio­ta­nia gra­na­tów nasad­ko­wych. Modelo C został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii hisz­pań­skiej w 1964r pod ozna­cze­niem Modelo 58 (kara­bi­ny Modelo B oraz Modelo C posia­da­ją w armii hisz­pań­skiej takie samo ozna­cze­nie). Broń powsta­ła po kara­bi­nie G3, tak więc nie zyska­ła tak dużej popu­lar­no­ści jak nie­miec­ki odpowiednik.

Konstrukcja karabinu G3

G3 dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­swo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka, strze­la­nie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym nastę­pu­je z zam­ka zamknię­te­go. Po wystrze­le­niu z maga­zyn­ka ostat­nie­go nabo­ju zamek nie zatrzy­mu­je się w tyl­nym poło­że­niu. Nad lufą umiesz­czo­na jest tule­ja ze sprę­ży­nę powrot­ną. Nieruchoma pod­czas strze­la­nia rącz­ka zam­ko­wa znaj­du­je się po lewej stro­nie komo­ry zam­ko­wej wyko­na­nej ze sta­li poprzez tło­cze­nie. Broń posia­da mecha­nizm spu­sto­wy umoż­li­wia­ją­cy strze­la­nie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym oraz mecha­nizm ude­rze­nio­wy z kur­kiem zakry­tym. Skrzydełko prze­łącz­ni­ka rodza­ju ognia peł­nią­ce rów­nież funk­cję bez­piecz­ni­ka nastaw­ne­go znaj­du­je się po lewej stro­nie komo­ry spu­sto­wej nad chwy­tem pisto­le­to­wym. Bezpiecznik nastaw­ny blo­ku­je spust. Karabin zasi­la­ny jest stan­dar­do­wym natow­skim nabo­jem kara­bi­no­wym 7,62x51mm, poprzez wymia­nę zam­ka broń moż­na rów­nież dosto­so­wać do tre­nin­go­we­go nabo­ju 7,62x51mm z poci­skiem wyko­na­nym z two­rzy­wa sztucz­ne­go oraz nabo­ju bocz­ne­go zapło­nu .22LR. Karabin po dosto­so­wa­niu do nabo­ju tre­nin­go­we­go 7,62x51mm lub nabo­ju .22LR, dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu zam­ka swo­bod­ne­go. Zasilanie odby­wa się z klesz­czo­nych waha­dło­wo w gnieź­dzie dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków pudeł­ko­wych z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 20 naboi. Dostępne są maga­zyn­ki wyko­na­ne ze sta­li oraz mniej popu­lar­ne maga­zyn­ki wyko­na­ne ze sto­pu alu­mi­nium. Gniazdo maga­zyn­ka znaj­du­je się na dol­nej powierzch­ni komo­ry zam­ko­wej przed chwy­tem pisto­le­to­wym. Pomiędzy gniaz­dem maga­zyn­ka a kabłą­kiem spu­stu znaj­du­je się dźwi­gnia zatrza­sku maga­zyn­ka. Lufa o dłu­go­ści 450mm cha­rak­te­ry­zu­je się gwin­tem z czte­re­ma bruz­da­mi i sko­kiem wyno­szą­cym 305mm. Wewnątrz komo­ry nabo­jo­wej umiesz­czo­no row­ki Revellego uła­twia­ją­ce usu­nię­cie łuski. Lufa zakoń­czo­na jest szcze­li­no­wym tłu­mi­kiem pło­mie­ni peł­nią­cym rów­nież rolę nasad­ki do mio­ta­nia gra­na­tów nasad­ko­wych. Karabin nie został wypo­sa­żo­ny w celow­nik do mio­ta­nia gra­na­tów nasad­ko­wych (celow­nik tego typu znaj­du­je się na gra­na­tach). Na koń­cu lufy kara­bi­nu moż­na umie­ścić tłu­mik dźwię­ku, nato­miast nad lufą bagnet nożo­wy. Chwyt pisto­le­to­wy wyko­na­no z two­rzy­wa sztucz­ne­go, kol­bę z drew­na, nato­miast per­fo­ro­wa­ne łoże ze sta­li. Mechaniczne przy­rzą­dy celow­ni­cze skła­da­ją się z musz­ki w tune­lo­wej osło­nie oraz celow­ni­ka przerzutowego.

Inne wersje G3

G3A1 to wer­sja wypo­sa­żo­na w wysu­wa­ną kol­bę sta­lo­wą. Pozostałe ele­men­ty są takie same jak w kara­bi­nach G3 i CETME Modelo B

G3A2 to wer­sja wypo­sa­żo­na w kol­bę sta­łą wyko­na­ną z drew­na oraz nowy celow­nik bęb­no­wy ze szczer­bin­ką usta­wio­ną na 100m oraz prze­zier­ni­ka­mi na 200m, 300m oraz 500m.

G3A3 to jed­na z naj­bar­dziej popu­lar­nych odmian. Broń wypo­sa­żo­na jest w kol­bę sta­łą wyko­na­ną z two­rzy­wa sztucz­ne­go, wyko­na­ne z two­rzy­wa sztucz­ne­go łoże pozba­wio­ne kon­tak­tu z lufą oraz celow­nik bęb­no­wy. Łoże może być wąskie z otwo­ra­mi popra­wia­ją­cy­mi chło­dze­nie lufy lub sze­ro­kie pozba­wio­ne otwo­rów. Egzemplarze póź­nych serii pro­duk­cyj­nych wypo­sa­żo­ne są rów­nież w zaczep do moco­wa­nia dwój­no­gu. Wersja kara­bi­nu wypo­sa­żo­na dodat­ko­wo w odbi­jacz łusek posia­da ozna­cze­nie woj­sko­we G3A3A1. Karabiny wypo­sa­żo­ne w szy­nę do mon­ta­żu celow­ni­ka optycz­ne­go noszą ozna­cze­nie G3A3ZF (ZF od Zielfernrohr)

G4A4 to jed­na z naj­bar­dziej popu­lar­nych wer­sji. Karabin posia­da wysu­wa­ną kol­bę sta­lo­wą, wyko­na­ne z two­rzy­wa sztucz­ne­go łoże pozba­wio­ne kon­tak­tu z lufą, zaczep do moco­wa­nia dwój­no­gu oraz celow­nik bęb­no­wy. Wersja wypo­sa­żo­na dodat­ko­wo w odbi­jacz łusek posia­da ozna­cze­nie woj­sko­we G3A4A1. Karabiny wypo­sa­żo­ne w szy­nę do mon­ta­żu celow­ni­ka optycz­ne­go noszą ozna­cze­nie G3A4ZF

G3KA4 to odmia­na skró­co­na wypo­sa­żo­na w lufę o dłu­go­ści 315mm oraz sta­lo­wą kol­bę wysu­wa­ną. Broń nie zosta­ła wpro­wa­dzo­na do uzbro­je­nia armii niemieckiej

G3A5 to skon­stru­owa­na na pod­sta­wie G3A3 wer­sja wypo­sa­żo­na dodat­ko­wo w urzą­dze­nie do ciche­go zamy­ka­nia zam­ka. Broń prze­zna­czo­na była dla armii duń­skiej gdzie nosi­ła ozna­cze­nie Gv M/66. Początkowo G3A5 wyko­rzy­sty­wa­ne były w armii duń­skiej jako broń wyborowa

G3A6 to sto­so­wa­ne w fir­mie Heckler und Koch ozna­cze­nie dla kara­bi­nów G3A3 pro­du­ko­wa­nych w Iranie, nato­miast G3A7 to sto­so­wa­ne w fir­mie Heckler und Koch ozna­cze­nie dla kara­bi­nów G3A3 pro­du­ko­wa­nych w Turcji

G3A3TGS (Tragbares Granat System) to ozna­cze­nie sto­so­wa­ne dla kara­bi­nów G3A3 wypo­sa­żo­nych w gra­nat­nik pod­wie­sza­ny HK79

G3SG/1 (Scharfschutzengewehr) to samo­pow­ta­rzal­ny kara­bin wybo­ro­wy. Broń wytwa­rza­no poprzez prze­bu­do­wę kara­bi­nów G3 cha­rak­te­ry­zu­ją­cych się cel­no­ścią lep­szą od prze­cięt­nej. G3SG/1 posia­da nowy mecha­nizm spu­sto­wy o mniej­szej sile spu­stu oraz wyko­na­ną z two­rzy­wa sztucz­ne­go kol­bę sta­łą wypo­sa­żo­ną w podusz­kę policz­ko­wą i gumo­wą stopkę

HK41 to wer­sja samo­pow­ta­rzal­na prze­zna­czo­na dla for­ma­cji poli­cyj­nych oraz orga­ni­za­cji zrze­sza­ją­cych rezer­wi­stów. Broń może został łatwo prze­kształ­co­na do strze­la­nia ogniem poje­dyn­czym i cią­głym. Broń wystę­pu­je w wer­sji HK41A2 z kol­bą sta­łą oraz HK42A3 z kol­bą wysuwaną

HK91 to wer­sja samo­pow­ta­rzal­na prze­zna­czo­na na rynek cywil­ny zrze­sza­ją­cych rezer­wi­stów. Przekształcenie bro­ni do strze­la­nia ogniem poje­dyn­czym i cią­głym jest trud­niej­sze niż w przy­pad­ku G41. Karabin wystę­pu­je w wer­sji HK94A2 z kol­bą sta­łą i lufą o kla­sycz­nym pro­fi­lu, HK94A3 kol­bą wysu­wa­ną i lufą o kla­sycz­nym pro­fi­lu, HK94A4 kol­bą sta­łą i lufą poli­go­nal­ną oraz HK94A5 kol­bą wysu­wa­ną i lufą poligonalną

HK33

 

HK33 to kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny skon­stru­owa­ny w latach 60. na pod­sta­wie kara­bi­nu G3 w fir­mie Heckler und Koch. HK33 dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­swo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka. Strzelanie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym nastę­pu­je z zam­ka zamknię­te­go. Po wystrze­le­niu z maga­zyn­ka ostat­nie­go nabo­ju zamek nie zatrzy­mu­je się w tyl­nym poło­że­niu. Zastosowano mecha­nizm spu­sto­wy umoż­li­wia­ją­cy strze­la­nie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym, skrzy­deł­ko peł­nią­ce rów­nież funk­cję bez­piecz­ni­ka znaj­du­je się po lewej stro­nie komo­ry spu­sto­wej. Karabinek zasi­la­ny jest ame­ry­kań­skim mało­ka­li­bro­wym nabo­jem pośred­nim 5,56x45mm M193. Zasilanie odby­wa się z dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków łuko­wych z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 30 naboi. Magazynki nie są wymien­ne z maga­zyn­ka­mi od ame­ry­kań­skie­go kara­bin­ka auto­ma­tycz­ne­go M16. Broń wystę­pu­je w wer­sji HK33A2 z kol­bą sta­łą, HK33A3 z kol­bą wysu­wa­ną oraz w pro­to­ty­po­wej odmia­nie HK32 zasi­la­nej radziec­kim nabo­jem pośred­nim 7,62x39mm. Na pod­sta­wie kara­bin­ka HK33 skon­stru­owa­no sub­ka­ra­bi­nek HK33KA1 oraz HK53. Karabinek HK33 nie został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii niemieckiej.

G41

G41 to nie­miec­ki kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny skon­stru­owa­ny w latach 80. na pod­sta­wie kara­bi­nu G3 w fir­mie Heckler und Koch. G41 dzia­ła na zasa­dzie odrzu­tu dwu­czę­ścio­we­go zam­ka pół­swo­bod­ne­go hamo­wa­ne­go rol­ka­mi umiesz­czo­ny­mi po lewej oraz pra­wej stro­nie zam­ka. Karabinek posia­da urzą­dze­nie do ciche­go zamy­ka­nia zam­ka, ręcz­ny dosy­łacz zam­ka oraz odchy­la­ną pokryw­kę zasła­nia­ją­cą okno wyrzu­to­we. Strzelanie ogniem poje­dyn­czym i cią­głym nastę­pu­je z zam­ka zamknię­te­go. Po wystrze­le­niu z maga­zyn­ka ostat­nie­go nabo­ju zamek zatrzy­mu­je się w tyl­nym poło­że­niu, dźwi­gnia umoż­li­wia­ją­ca zwol­nie­nie zam­ka znaj­du­je się po lewej stro­nie komo­ry zam­ko­wej nad zatrza­skiem maga­zyn­ka. Skrzydełko prze­łącz­ni­ka rodza­ju ognia peł­nią­ce rów­nież funk­cję bez­piecz­ni­ka znaj­du­je się po lewej oraz pra­wej stro­nie komo­ry spu­sto­wej. Karabinek zależ­nie od lufy zasi­la­ny jest ame­ry­kań­skim nabo­jem 5,56x45mm M193 lub stan­dar­do­wym natow­skim nabo­jem 5,56x45mm SS109. Zasilanie odby­wa się ze sta­lo­wych dwu­rzę­do­wych maga­zyn­ków z dwu­po­zy­cyj­nym wypro­wa­dze­niem o pojem­no­ści 20 lub 30 naboi, maga­zyn­ki wymien­ne są z maga­zyn­ka­mi od M16. Zatrzask maga­zyn­ka znaj­du­je się po lewej stro­nie komo­ry zam­ko­wej. Karabinek G41 posia­da kol­bę sta­łą, G41A2 kol­bę wysu­wa­ną, nato­miast sub­ka­ra­bi­nek G41K kol­bę wysu­wa­ną i krót­ką lufę. G41 nie został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii nie­miec­kiej oraz nie był pro­du­ko­wa­ny w dużych ilościach.

G3 ogółem

G3 to broń cel­na, nie­za­wod­na oraz cha­rak­te­ry­zu­ją­ca się dość dobrą ergo­no­mią. Karabin nie jest jed­nak wypo­sa­żo­ny w zatrzask zatrzy­mu­ją­cy zamek w tyl­nym poło­że­niu po wystrze­le­niu z maga­zyn­ka ostat­nie­go nabo­ju, a brak tego ele­men­tu utrud­nia szyb­kie prze­ła­do­wa­nie. Karabin cha­rak­te­ry­zu­je się rów­nież dużym odrzu­tem któ­ry utrud­nia cel­ne strze­la­nie seria­mi oraz dość dużą masą bro­ni i amu­ni­cji, jed­nak są to typo­we cechy kara­bi­nów auto­ma­tycz­nych. Karabin G3 to jed­ną z naj­bar­dziej popu­lar­nych kon­struk­cji tego typu. W nie­miec­kiej armii następ­cą G3 został kara­bi­nek auto­ma­tycz­ny G36 zasi­la­ny nabo­jem 5,56x45mm. Na pod­sta­wie kara­bi­nu G3 skon­stru­owa­no mię­dzy inny­mi pisto­let maszy­no­wy MP5, ręcz­ny kara­bin maszy­no­wy HK11, uni­wer­sal­ny kara­bin maszy­no­wy HK33, kara­bin­ki maszy­no­we HK13 i HK23 oraz samo­pow­ta­rzal­ne kara­bi­ny wybo­ro­we PSG‑1 i MSG-90.

wer­sja
G3A3
G3A4
nabój
7,62x51mm
7,62x51mm
pręd­kość począt­ko­wa pocisku
780m/s
780m/s
dłu­gość lufy
450mm
450mm (315mm w wer­sji G3KA4)
dłu­gość
1026mm
1020mm
masa
4,4kg bez magazynka
4,7kg z peł­nym magazynkiem
4,1kg bez magazynka
4,4kg z peł­nym magazynkiem
maga­zy­nek
dwu­rzę­do­wy pudeł­ko­wy o pojem­no­ści 20
naboi
dwu­rzę­do­wy pudeł­ko­wy o pojem­no­ści 20
naboi
szyb­ko­strzel­ność teoretyczna
600 strza­łów na minutę
600 strza­łów na minutę
Karabin auto­ma­tycz­ny G3A4
Odmiana wybo­ro­wa G3SG/1
Pochodząca z Iranu odmia­na kara­bi­nu G3 skon­stru­owa­na w ukła­dzie bez kol­by wła­ści­wej (Bull-pup). Za zdję­cie dzię­ku­ję Mattinowi
Pochodząca z Iranu odmia­na kara­bi­nu G3 skon­stru­owa­na w ukła­dzie bez kol­by wła­ści­wej (Bull-pup). Za zdję­cie dzię­ku­ję Mattinowi
Autorem arty­ku­łu jest Przemysław Konicki, źró­dło www.opisybroni.republika.pl/G3.html