Parabellum

Autorem arty­ku­łu jest Przemysław Konicki, źró­dło www.opisybroni.republika.pl/P08_Parabellum

Parabellum (zna­ny rów­nież jako Parabelka lub Luger) to nie­miec­ki pisto­let samo­pow­ta­rzal­ny skon­stru­owa­ny pod koniec XIXw przez Georga Lugera na pod­sta­wie pisto­le­tu Borchardt C93. Przed powsta­niem pisto­le­tu Parabellum, Georg Luger zaj­mo­wał się mię­dzy inny­mi pre­zen­to­wa­niem pisto­le­tu Brchardt C93 poza gra­ni­ca­mi Niemiec. Pistolet C93 brał udział mię­dzy inny­mi w kon­kur­sie na pisto­let samo­pow­ta­rzal­ny dla armii szwaj­car­skiej obok pisto­le­tów Mannlicher M94, Bergmann M94, Mauser C96. Pistolet C93 cha­rak­te­ry­zo­wał się według Szwajcarów zbyt dużą masą i dłu­go­ścią, jed­nak mimo tego Hugo Borchardt (kon­struk­tor pisto­le­tu C93) odmó­wił wpro­wa­dze­nia dużych zmian do kon­struk­cji bro­ni. Tym samym pra­ce zmie­rza­ja­ce do mody­fi­ka­cji pisto­le­tu C93 pro­wa­dzo­no w fir­mie Deutsche Waffen und Munitionsfabriken (DWM) pod kie­row­nic­twem Georga Lugera. W wyni­ku wspo­mnia­nych prac powstał pisto­let zna­ny jako Borchardt Luger M1898 któ­ry został uzna­ny za naj­lep­szą broń w szwaj­car­skim kon­kur­sie na pisto­let samo­pow­ta­rzal­ny. Mimo tego broń dalej mody­fi­ko­wa­no, dzię­ki cze­mu powstał pisto­let zna­ny jako Modell 1899 (Versuchmodell III) znacz­nie róż­nią­cy się od pisto­le­tu C93. Modell 1899 strze­lał skon­stru­owa­nym przez Georga Lugera nabo­jem 7,65x22mm Parabellum, pod­czas gdy Borchardt C93 oraz Borchardt Luger M1898 zasi­la­ne były nabo­jem 7,65x25mm. Początkowo Modell 1899 pozbo­wio­ny był bez­piecz­ni­ka nastaw­ne­go oraz zatrza­sku zatrzy­mu­ją­ce­go zamek w tyl­nym poło­że­niu po wystrze­le­niu ostat­nie­go nabo­ju. Zastosowano nato­miast bez­piecz­nik chwy­to­wy wyłą­cza­ny poprzez nacisk dło­ni na tyl­ną część chwy­tu. Pod wpły­wem Szwjcarów kolej­ne pro­to­ty­py wypo­sa­żo­no w bez­piecz­nik nastaw­ny oraz zatrzask zam­ka. Podczas kolej­nych szwaj­car­skich prób obok pisto­le­tu Borchardt Luger M1898 oraz Modell 1899 testo­so­wa­no rów­nież pisto­let Mauser C96, Bergmann No. 5 M97, Bergmann No. 3 M98, Mannlicher M96, Krnka Roth M98, pisto­let Hauffa oraz Browning 1899. Podczas prób za naj­lep­szą broń uzna­no ponow­nie pisto­let Model 1899, któ­ry został wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia armii szwaj­car­skiej w 1900r pod ozna­cze­niem ​„Pistole Ordonnanz 1900, System Borchardt-Luger”. Niedługo po wpro­wa­dze­niu do uzbro­je­nia armii szwaj­car­skiej pisto­le­tu skon­stru­owa­ne­go przez Georga Lugera, pisto­let otrzy­mał w fir­mie Deutsche Waffen and Munitionsfabriken nazwę ​„Parabellum” (adres tele­gra­ficznt fir­my DWM).

Konstrukcja pistoletu Parabellum

Pistolet Parabellum dzia­ła na zasa­dzie krót­kie­go odrzu­tu lufy, strze­la­nie nastę­pu­je z zam­ka zamknię­te­go. Zastosowano ryglo­wa­nie kolan­ko­wo dźwi­gnio­we w ukła­dzie gór­nym. Po odpa­le­niu nabo­ju lufa połą­czo­na na sta­łe z komo­rą zam­ko­wą oraz zary­glo­wa­ny zamek poru­sza­ją się do tyłu, wystę­py zawia­su łączą­ce­go dwie dźwi­gnie mecha­ni­zmu ryglo­we­go napo­ty­ka­jąc na wystę­py umiesz­czo­ne w tyl­nej czę­ści szkie­le­tu powo­du­ją ​„zła­ma­nie” dźwi­gni mecha­ni­zmu ryglo­we­go i odry­glo­wa­nie zam­ka, po czym lufa połą­czo­na z komo­rą zam­ko­wą zatrzy­mu­je się ocze­ku­jąc w tym poło­że­niu na powrót zam­ka, nato­miast zamek poru­sza się w skraj­ne tyl­ne poło­że­nie. Następnie powra­ca­ją­cy w przed­nie poło­że­nie zamek powo­du­je ​„wypro­sto­wa­nie” dźwi­gni mecha­ni­zmu ryglo­we­go i tym samym zary­glo­wa­nie, po czym lufa połą­czo­na z komo­rą zam­ko­wą oraz zary­glo­wa­ny zamek powra­ca­ją w skraj­ne przed­nie poło­że­nie. Sprężyna powrot­na umiesz­czo­na jest pio­no­wo w tyl­nej czę­ści chwy­tu (dość nie­ty­po­wo, w nowo­cze­snych pisto­le­tach w miej­scu tym zazwy­czaj znaj­du­je się sprę­ży­na ude­rze­nio­wa). Początkowo sto­so­wa­no pła­ską sprę­ży­nę ude­rze­nio­wą, jed­nak po krót­kim okre­sie cza­su od roz­po­czę­cia pro­duk­cji pisto­le­tu Parabellum we wszyst­kich nowych pisto­le­tach sto­so­wa­no bar­dziej nie­za­wod­ną śru­bo­wą sprę­ży­nę ude­rze­nio­wą. Co cie­ka­we zasto­so­wa­nie sprę­ży­ny śru­bo­wej zasu­ge­ro­wa­li Holendrzy testu­ją­cy pisto­le­ty Parabellum dla armii holen­der­skiej. Wczesne pisto­le­ty Parabellum wypo­sa­żo­ne były w zapad­kę prze­ciw­od­sko­ko­wą zapo­bie­ga­ją­cą samo­czyn­ne­mu odry­glo­wa­niu zam­ka, jed­nak wpro­wa­dze­nie śru­bo­wej sprę­ży­ny ude­rze­nio­wej spo­wo­do­wa­ło zanik ryzy­ka samo­czyn­ne­go odry­glo­wa­nia zam­ka, tym samym znacz­na więk­szość pisto­le­tów Parabellum nie posia­da zapad­ki prze­ciw­od­sko­ko­wej. Podczas strza­łu z Parabelki łuska wyrzu­ca­na jest pio­no­wo do góry, w momen­cie strza­łu na krót­ki okres cza­su dźwi­gnie mecha­ni­zmu ryglo­we­go prze­sła­nia­ją linię celo­wa­nia. Znaczna więk­szośc pisto­le­tów Parabellum wypo­sa­żo­na jest w zatrzask zam­ka, tym samym po wystrze­le­niu z maga­zyn­ka ostat­nie­go nabo­ju zamek zatrzy­mu­je się w tyl­nym poło­że­niu, co powo­du­je że dźwi­gnie mecha­ni­zmu ryglo­we­go pozo­sta­ją w gór­nym poło­że­niu zasła­nia­jąc linię celo­wa­nia. Pistolet nie posia­da przy­ci­sku czy dźwi­gni umoż­li­wia­ją­cej zwol­nie­nie zam­ka w przed­nie poło­że­nie, dla­te­go też aby zwol­nić zamek w przed­nie poło­że­nie nale­ży odcią­gnąć go do tyłu. W przy­pad­ku wer­sji pisto­le­tu Parabellum z wycią­giem peł­nią­cym jed­no­cze­śnie rolę wskaź­ni­ka obec­no­ści nabo­ju w komo­rze nabo­jo­wej, jeśli nabój znaj­du­je się w komo­rze na bro­ni widocz­ny jest napis ​„gela­den”. Parabellum posia­da mecha­nizm spu­sto­wy bez samo napi­na­nia (SA) oraz mecha­nizm ude­rze­nio­wy z umiesz­czo­ną w zam­ku sprę­ży­ną ude­rze­nio­wą dzia­ła­ją­cą bez­po­śred­nio na igli­cę. Zwolnienie napię­tej igli­cy moż­li­we jest jedy­nie poprzez odda­nie ​„suche­go” strza­łu. Zaczep spu­sto­wy wcze­snych pisto­le­tów Parabellum wysta­wał nie­znacz­nie spod pokry­wy komo­ry spu­sto­wej, tym samym we wcze­snych wer­sjach pisto­le­tu pozba­wio­nych jed­no­cze­śnie bez­piecz­ni­ka chwy­to­we­go (przy­kła­do­wo wcze­sne pisto­le­ty P08), moż­li­we było odda­nie przy­pad­ko­we­go strza­łu poprzez nacisk na wysta­ją­cy spod pokry­wy komo­ry spu­sto­wej zaczep spu­sto­wy. Ryzyko na odda­nie przy­pad­ko­we­go strza­łu było mniej­sze w pisto­le­tach z bez­piecz­ni­kiem chwy­to­wym, bio­rąc pod uwa­gę że bez­piecz­nik chwy­to­wy przy bra­ku naci­sku na tyl­ną część chwy­tu samo­czyn­nie zabez­pie­cza broń. Aby zmniej­szyć ryzy­ko na odda­nie przy­pad­ko­we­go strza­łu pisto­le­ty P08 pro­du­ko­wa­ne od 1915r wypo­sa­żo­ne są w zaczep spu­sto­wy któ­ry prak­tycz­nie nie wysta­je spod pokry­wy komo­ry spu­sto­wej. Pierwsza pro­du­ko­wa­na seryj­nie wer­sja pisto­le­tu zna­na jako Modell 1900 zasi­la­na była nabo­jem 7,65x22mm Parabellum, nato­miast odmia­ny Marine Modell 1904, P08, lan­ge pisto­le 08, wpro­wa­dzo­ne do uzbro­je­nia armii nie­miec­kiej, zasi­la­ne są nabo­jem 9x19mm Parabellum. Istniały rów­nież odmia­ny pisto­le­tu Parabellum dosto­so­wa­ne do ame­ry­kań­skie­go nabo­ju .45 ACP, jed­nak nie były one pro­du­ko­wa­ne seryj­nie. Zasilanie odby­wa się z umiesz­czo­ne­go w chwy­cie jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka pudeł­ko­we­go o pojem­no­ści 8 naboi, pudeł­ko maga­zyn­ka posia­da po obu stro­nach wycię­cie umoż­li­wia­ją­ce kon­tro­lo­wa­nie sta­nu zała­do­wa­nia. Przycisk zatrza­sku maga­zyn­ka znaj­du­je się z lewej stro­ny szkie­le­tu u nasa­dy kabłą­ka spu­stu, nato­miast skrzy­deł­ko bez­piecz­ni­ka nastaw­ne­go umiesz­czo­no z lewej stro­ny szkie­le­tu nad chwy­tem. Skrzydełko bez­piecz­ni­ka w dol­nym poło­że­niu powo­du­je zabez­pie­cze­nie bro­ni oraz unie­moż­li­wie­nie prze­ła­do­wa­nia (odsła­nia­jąc jed­no­cze­śnie napis ​„gesi­recht”), nato­miast w gór­nym odbez­pie­cze­nie. Niektóre pisto­le­ty posia­da­ją bez­piecz­nik chwy­to­wy umiesz­czo­ny w tyl­nej czę­ści chwy­tu. Produkowano rów­nież pisto­le­ty z bez­piecz­ni­kiem maga­zyn­ko­wym unie­moż­li­wia­ją­cym odda­nie strza­łu po wyję­ciu maga­zyn­ka z gniaz­da. Przed kabłą­kiem spu­stu, z lewej stro­ny szkie­le­tu, znaj­du­je się dźwi­gnia któ­rej obrót umoż­li­wia odłą­cze­nie pokry­wy komo­ry spu­sto­wej, co z kolei umoż­li­wia zsu­nię­cie ruchem do przo­du komo­ry zam­ko­wej z szyn szkie­le­tu. Broń moż­na roz­ło­żyć z nabo­jem w komo­rze nabo­jo­wej oraz napię­tą igli­cą, co powo­du­je dość duże ryzy­ko odpa­le­nia nabo­ju z odłą­czo­nej od szkie­le­tu komo­ry zam­ko­wej połą­czo­nej z lufą, poprzez nacisk na zaczep spu­sto­wy (po roz­ło­że­niu czę­ścio­wym zaczep spu­sto­wy jest odsło­nię­ty). Aby zmniej­szyć ryzy­ko odda­nia przy­pad­ko­we­go strza­łu po roz­ło­że­niu bro­ni, wie­le pisto­le­tów Parabellum wypo­sa­żo­nych zosta­ło w samo­czyn­ny bez­piecz­nik blo­ku­ją­cy zaczep spu­sto­wy po odłą­cze­niu pokry­wy komo­ry spu­sto­wej, tym samym unie­moż­li­wia­ją­cy odda­nie strza­łu poprzez nacisk na zaczep spu­sto­wy po roz­ło­że­niu czę­ścio­wym broni.

Pistole Ordonanz 1900

Pistole Ordonanz 1900 (zna­ny rów­nież jako Pistole Modell 1900) to wer­sja pisto­le­tu Parabellum wpro­wa­dzo­na w 1900r do uzbro­je­nia armii szwaj­car­skiej jako ​„Pistole Ordonnanz 1900, System Borchardt-Luger”. Pistolet zasi­la­ny jest nabo­jem 7,65x22mm Parabellum, zasi­la­nie odby­wa się z jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka pudeł­ko­we­go o pojem­no­ści 8 naboi. Zastosowano lufę o dłu­go­ści 120mm. Broń wypo­sa­żo­na jest w bez­piecz­nik chwy­to­wy auto­ma­tycz­nie wyłą­cza­ny poprzez nacisk dło­ni na chwyt oraz bez­piecz­nik nastaw­ny. Pistolety prze­zna­czo­ne dla armii szwaj­car­skiej pro­du­ko­wa­no w szwaj­car­skiej fir­mie Eidgenossichen Waffenfabrik Bern. Model 1900 wypo­sa­żo­ny jest w przy­rzą­dy celow­ni­cze skła­da­ją­ce się z zamo­co­wa­nej na lufie musz­ki oraz nie­wiel­kiej szczer­bin­ki sta­no­wią­cej część tyl­nej dźwi­gni ryglu­ją­cej. Przyrządy celow­ni­cze nie posia­da­ją moż­li­wo­ści regu­la­cji. Następca pisto­le­tu Parabellum w armii szwaj­car­skiej to SIG P210 wpro­wa­dzo­ny do uzbro­je­nia w 1949r.

Amerykańskie Parabellum

Niedługo po wpro­wa­dze­niu do uzbro­je­nia armii szwaj­car­skiej Pistole Ordonanz 1900, ame­ry­kań­ski Springfield Arsenal zaku­pił do testów 1000 pisto­le­tów Parabellum strze­la­ją­cych nabo­jem 7,65x22mm Parabellum. Pistolety zaku­pio­no w Niemczech bez wypo­sa­że­nia dodat­ko­we­go, wypo­sa­że­nie dodat­ko­we (mię­dzy inny­mi kabu­ry) zamó­wio­no nato­miast w ame­ry­kań­skim Rock Island Arsenal. Na zamó­wio­nych w Niemczech pisto­le­tach Parabellum w ame­ry­kań­skim Rock Island Arsenal wybi­to znak przed­sta­wia­ją­cy orła, z tego też wzglę­du pisto­le­ty Parabellum zama­wia­ne przez ame­ry­kań­skie insty­tu­cje pań­stwo­we zna­ne są jako ​„American Eagle”. Niedługo po dostar­cze­niu do USA 1000 pisto­le­tów Parabellum w wer­sji na nabój 7,65x22mm, Amerykanie zamó­wi­li w 1903r 50 pisto­le­tów Parabellum na nabój 9x22mm. Kolejna par­tia pisto­le­tów Parabellum zamó­wio­na w 1904r przez Amerykanów strze­la­ła nato­miast nabo­jem 9x19mm Parabellum. Do kon­kur­su na pisto­let samo­pow­ta­rzal­ny dla armii ame­ry­kań­skiej skon­stru­owa­no rów­nież pro­to­ty­po­wy pisto­let Parabellum zasi­la­ny nabo­jem .45 ACP, jed­nak do uzbro­je­nia pod ozna­cze­niem ​„Automatic Pistol, Caliber .45, M1911” wpro­wa­dzo­no pisto­let skon­stru­owa­ny przez Johna Mosesa Browninga.

Marine Modell 1904

Marine Modell 1904 (zna­ny rów­nież jako Marinepistole 1904) to odmia­na wpro­wa­dzo­na w 1904r do uzbro­je­nia nie­miec­kiej mary­nar­ki wojen­nej pod ozna­cze­niem ​„9mm Pistole, Marine-Modell 1904, System Borchardt-Luger”. Tym samym nie­miec­ka mary­nar­ka wojen­na była pierw­szym rodza­jem nie­miec­kich sił zbroj­nych jaki wpro­wa­dził do uzbro­je­nia pisto­let Parabellum, mimo tego że wcze­śniej nie­miec­kie woj­ska lądo­we uży­wa­ły nie­wiel­kie ilo­ści pisto­le­tów Parabellum. Marine Modell 1904 strze­la nabo­jem 9x19mm Parabellum, zasi­la­nie odby­wa się z jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka pudeł­ko­we­go na 8 naboi. Zastosowano lufę o dłu­go­ści 152mm. Pistolet posia­da śru­bo­wą sprę­ży­nę powrot­ną oraz zmo­dy­fi­ko­wa­ny wyciąg peł­nią­cy jed­no­cze­śnie rolę wskaź­ni­ka obec­no­ści nabo­ju w komo­rze nabo­jo­wej. Wczesne pisto­le­ty Marine Modell wypo­sa­żo­ne są w zapad­kę prze­ciw­od­sko­ko­wą, co jest dość nie­ty­po­we jak na pisto­let Parabellum ze śru­bo­wą sprę­ży­ną ude­rze­nio­wą. W tyl­nej czę­ści chwy­tu znaj­du­je się wycię­cie umoż­li­wia­ją­ce zamo­co­wa­nie zacze­pu do mon­ta­żu kol­by dostaw­nej peł­nią­cej rów­nież rolę kabu­ry. Przyrządy celow­ni­cze skła­da­ją się z zamo­co­wa­nej na lufie musz­ki oraz celow­ni­ka prze­rzu­to­we­go ze szczer­bin­ką. Celownik posia­da nasta­wę na 100m i 200m. Pierwsze pisto­le­ty Marine Modell 1904 wypo­sa­żo­ne były w bez­piecz­nik chwy­to­wy, nato­miast od 1909r pisto­let pro­du­ko­wa­no bez bez­piecz­ni­ka chwytowego.

P06

Pistolet P06 (zna­ny rów­nież jako Parabellum neu­er art) to odmia­na wpro­wa­dzo­na do pro­duk­cji w 1906r. Broń wystę­pu­je w wer­sji na nabój 7,65x22mm Parabellum oraz w odmia­nie strze­la­ją­cej nabo­jem 9x19mm Parabellum. Zasilanie odby­wa się z jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka o pojem­no­ści 8 naboi. Zastosowano śru­bo­wą sprę­ży­nę powrot­ną, co umoż­li­wi­ło rezy­gna­cję z zapad­ki prze­ciw­od­sko­ko­wej. Znaczna więk­szość pisto­le­tów P06 zosta­ła wypro­du­ko­wa­na dla armii szwaj­car­skiej w wer­sji na nabój 7,65x22mm. Początkowo pisto­le­ty P06 dla armii szwaj­car­skiej pro­du­ko­wa­no w Niemczech, jed­nak od 1919r broń pro­du­ko­wa­no w szwaj­car­skiej fir­mie Eidgenossichen Waffenfabrik Bern.

P08 Heerepistole

P08 Heerepistole to odmia­na wpro­wa­dzo­na w 1908r do uzbro­je­nia armii nie­miec­kiej pod ozna­cze­niem ​„Pistole Parabellum, Modell 1908”. Pistolet posia­da lufę o dłu­go­ści 102mm. Broń strze­la nabo­jem 9x19mm Parabellum, zasi­la­nie odby­wa się z jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka pudeł­ko­we­go o pojem­no­ści 8 naboi. Broń nie posia­da bez­piecz­ni­ka chwy­to­we­go, zasto­so­wa­no jedy­nie bez­piecz­nik nastaw­ny. Chwyty wcze­snych pisto­le­tów P08 pozba­wio­ne są wycię­cia dla zacze­pu do mon­ta­żu kol­by dostaw­nej, jed­nak nie­dłu­go po roz­po­czę­ciu pro­duk­cji P08 wycię­cie przy­wró­co­no. Pistolety pro­du­ko­wa­ne od 1913r wypo­sa­żo­ne były stan­dar­do­wo w wycię­cie oraz zaczep do moco­wa­nia kol­by dostaw­nej, mimo tego że kol­by tego typu nie były sto­so­wa­ne w P08 Heerepistole. Zastosowano przy­rzą­dy celow­ni­cze skła­da­ją­ce się z zamo­co­wa­nej na lufie musz­ki oraz nie­wiel­kiej szczer­bin­ki sta­no­wią­cej część tyl­nej dźwi­gni mecha­ni­zmu ryglo­we­go. Przyrządy celow­ni­cze usta­wio­ne są na 50m i nie posia­da­ją moż­li­wo­ści regulacji.

lange Pistole 08

Pistolet lan­ge Pistole 08 (zna­ny rów­nież jako Artilleriepistole) skon­stru­owa­ny przez Adolfa Fishera wpro­wa­dzo­ny został do uzbro­je­nia armii nie­miec­kiej w 1914r. Broń posia­da lufę o dłu­go­ści 192mm. Pistolet strze­la nabo­jem 9x19mm Parabellum. Zasilanie odby­wa się z jed­no­rzę­do­we­go maga­zyn­ka pudeł­ko­we­go na 8 naboi lub z maga­zyn­ka śli­ma­ko­we­go o pojem­no­ści 32 naboi wpro­wa­dzo­ne­go do uzbro­je­nia w 1917r jako Trommelmagazin 08. Magazynek śli­ma­ko­wy skła­da się z wkła­da­nej do gniaz­da czę­ści ​„pudeł­ko­wej” miesz­czą­cej 12 naboi oraz czę­ści ​„bęb­no­wej” miesz­czą­cej 20 naboi. Załadowanie 32 naboi do maga­zyn­ka śli­ma­ko­we­go moż­li­we jest jedy­nie przy zasto­so­wa­niu przy­rzą­du uła­twia­ją­ce­go łado­wa­nie. Artilleriepistole nie posia­da bez­piecz­ni­ka chwy­to­we­go, zasto­so­wa­no jedy­nie bez­piecz­nik nastaw­ny. Zastosowano śru­bo­wą sprę­ży­nę ude­rze­nio­wą oraz wyciąg peł­nią­cy jed­no­cze­śnie rolę wskaź­ni­ka obec­no­śći nabo­ju w komo­rze nabo­jo­wej. Broń nie posia­da zapad­ki prze­ciw­od­sko­ko­wej. W tyl­nej czę­ści chwy­tu znaj­du­je się szy­na dla zacze­pu do moco­wa­nia kol­by dostaw­nej peł­nią­cej rów­nież rolę kabu­ry. Lange Pistole 08 wypo­sa­żo­ny jest w przy­rzą­dy celow­ni­cze skła­da­ją­ce się z zamo­co­wa­nej na lufie musz­ki oraz celow­ni­ka krzyw­ko­we­go ze szczer­bin­ką zamon­to­wa­ne­go na lufie przed komo­rą zam­ko­wą. Celownik posia­da nasta­wy od 100m do 800m co 100m, jed­nak sku­tecz­ne strze­la­nie na tak duże odle­gło­ści z bro­ni zasi­la­nej nabo­jem 9x19mm nie jest możliwe.

Produkcja Parabellum

Pistolety Parabellum począt­ko­wo pro­du­ko­wa­ła w Niemczech jedy­nie fir­ma Deutsche Waffen und Munitionsfabriken, jed­nak od 1911r pisto­le­ty P08 pro­du­ko­wa­no rów­nież w fir­mie Gewehrfabrik Erfurt. Przyjmuje się że od 1909r do 1918r wypro­du­ko­wa­no oko­ło 2 milio­ny pisto­le­tów Parabellum, w tym 1.650.000 pisto­le­tów P08 Heerepistole. Po zakoń­cze­niu Iwś, ze wzglę­du na ogra­ni­cze­nia trak­ta­ty wer­sal­skie­go, broń strze­lec­ką dla nie­miec­kiej armii mogła pro­du­ko­wać i napra­wiać jedy­nie fir­ma Simson znaj­du­ją­ca się w Suhl, w któ­rej pisto­le­ty P08 pro­du­ko­wa­no przy uży­ciu linii pro­duk­cyj­nej prze­nie­sio­nej z fir­my Gewehrfabrik Erfurt. Od lat 20. napra­wę bro­ni strze­lec­kiej dla armii nie­miec­kiej prze­pro­wa­dzać mogła rów­nież fir­ma Krieghoff. W latach 20. fir­ma Deutsche Waffen and Munitionfabik zmie­ni­ła nazwę na Berliner Karlsrucher Industriewerk (BKIW). Po zakoń­cze­niu Iwś fir­ma DWM (póź­niej BKIW) pro­du­ko­wa­ła pisto­le­ty Parabellum dla użyt­kow­ni­ków cywil­nych oraz dla zagra­nicz­nych użyt­kow­ni­ków woj­sko­wych. Produkcja pisto­le­tów Parabellum w DWM i BKIW była po zakoń­cze­niu Iwś nie­wiel­ka. Na począt­ku lat 30. linia pro­duk­cyj­na pisto­le­tów Parabellum nale­żą­ca do BKIW zosta­ła prze­nie­sio­na do fabry­ki Mausera znaj­du­ją­cej się w Oberndorfie. Również w latach 30. linia pro­duk­cyj­na nale­żą­ca do fir­my Gustloff Werke (daw­niej Simson) zosta­ła prze­ka­za­na fir­mie Krieghoff. Od lat 30. do zakoń­cze­nia pro­duk­cji pisto­le­tu Parabellum w 1942r fabry­ka w Oberndorfie wypro­du­ko­wa­ła ponad 900.000 pisto­le­tów Parabellum dla armii nie­miec­kiej, nato­miast fir­ma Krieghoff jedy­nie 9200 pisto­le­tów. Obecnie pisto­le­ty Parabellum pro­duk­cji Krieghoffa są poszu­ki­wa­ne przez kolek­cjo­ne­rów. Po zakoń­cze­niu w Niemczech pro­duk­cji pisto­le­tów Parabellum w 1942r, pisto­le­ty Parabellum pro­du­ko­wa­no jedy­nie w Szwajcarii. W Szwajcarii pro­duk­cję pisto­le­tów Parabellum zakoń­czo­no w 1947r.